Taoizm a Konfucjanizm
TAOIZM, KONFUCJANIZM i BUDDYZM to trzy najważniejsze religie Chin i Dalekiego Wschodu. Dwie pierwsze swym zasięgiem obejmują w zasadzie tylko Chiny, oraz obszary, na których zaznaczył się wpływ kultury chińskiej. Brak jest oficjalnych danych o obecnej liczbie wiernych w Chinach. W ciągu minionych 2000 lat taoizm i konfucjanizm zdominował życie religijne czwartej części mieszkańców ziemi. Chcąc zrozumieć, dlaczego taoizm i konfucjanizm wywarły tak silny i trwały wpływ na mieszkańców Chin, musimy poznać nieco bliżej podstawowy termin chiński — Tao.
Tao
Samo to słowo znaczy droga lub ścieżka. W szerszym sensie również metoda, zasada bądź doktryna. Dla Chińczyków harmonia i porządek we wszechświecie są przejawami Tao. Czymś w rodzaju boskiej woli lub boskiego prawa, które przenika wszechświat i nim rządzi. Innymi słowy, nie wierzą w panującego nad wszechświatem Boga Stwórcę. Za praprzyczynę wszystkiego uznają opatrzność, wolę nieba, albo po prostu samo niebo. Pojęcie Tao odnoszą do spraw ludzkich. Chińczycy wierzyli, że istnieje naturalny i właściwy sposób wykonywania wszystkiego i że każda rzecz oraz każda osoba ma swe określone miejsce i odpowiednie zadanie. Jeżeli władca postara się spełniać swe obowiązki, sprawiedliwie traktując lud i odprawiając należne niebu rytuały ofiarne, to naród będzie żył w pokoju i dobrobycie. Również jeśli poddani zechcą poszukiwać i trzymać się „drogi”, czyli Tao, mogą liczyć na spokój i powodzenie. Obranie odmiennego kierunku lub sprzeciwianie się „drodze” skończy się chaosem i zniszczeniem.
Życie zgodne z Tao
Przeświadczenie, że trzeba żyć zgodnie z Tao, a nie wbrew niemu, jest centralnym elementem chińskiej myśli filozoficznej i religijnej. Można by rzec, iż taoizm i konfucjanizm w dwojaki sposób wyrażają tę jedną koncepcję. Taoizm zajmuje stanowisko mistyczne. W swej pierwotnej formie opowiada się za większą pasywnością, biernością, spokojem, częściowym odcięciem się od społeczeństwa i powrotem do natury. Opiera się na założeniu, że wszystko będzie dobrze, jeśli ludzie poddadzą się biegowi wydarzeń, zaprzestaną zbytniej aktywności i pozwolą działać naturze. Konfucjanizm jest pragmatyczny ponieważ uczy, iż porządek społeczny zależy od spełniania wyznaczonej każdemu funkcji i wywiązywania się z obowiązków. Równocześnie ujmuje w przepisy cały system zależności społecznych i stosunków międzyludzkich. Władca-poddany, ojciec-syn, mąż-żona im wszystkim udziela też wskazówek.
Lao-Tse
Pierwotnie taoizm przypominał bardziej filozofię niż religię. Początek dał mu Lao -Tse — człowiek zmęczony chaosem swych niespokojnych czasów, który szukał wytchnienia w ucieczce od społeczeństwa i powrocie do natury. Niewiele o nim wiemy. Przypuszczalnie żył w VI stuleciu p.n.e. choć i to nie jest pewne. Powszechnie nazywano go Lao-Tse, co znaczy „Stary Mistrz” albo „Starzec”. W Tao Te Czing – Księdze Drogi i Cnoty – Lao Tse objaśnił Tao– podstawową drogę natury. Odniósł ją do wszystkich dziedzin życia ludzkiego. Tao oznacza dla taoistów jakąś tajemniczą siłę kosmosu, która powołała do istnienia materialny wszechświat.
Taoizm filozofią integracji z naturą
Celem taoizmu jest osiągnięcie Tao, wyrzeczenie się zgiełku świata i zespolenie z naturą. Obserwując bacznie naturę można się wiele od niej nauczyć. Taoiści dążąc do jedności z nią, zaczęli podziwiać jej zdolność do regeneracji. Zastanawiali się, czy przez życie w harmonii z Tao, czyli drogą natury, nie można by zgłębić tajemnic przyrody. W ten sposób chcieli uwolnić się od chorób, a nawet zyskać życie wieczne. Zauważyli, że gdy ludzie naruszają prawa przyrody, tracą sposobność przetrwania. Człowiek i natura są jednością i nieustannie przenikają się wzajemnie. Życie ludzkie jest nieodłączną cząstką powszechnego, naturalnego procesu integracji z Wszechświatem. Góry we mgle, spokojna woda, rozkołysane drzewa i uczeni żyjący na ustroniu to ulubione motywy chińskich pejzaży. Odzwierciedlają one taoistyczny ideał życia w harmonii z naturą.
Energia chi
Energia chi łączy ze sobą materię ożywioną i nieożywioną. Nieustannie płynie do naszego wnętrza i z nas uchodzi. Decyduje o naszym samopoczuciu, emocjach, o naszym stanie psychofizycznym. Jej niezmącony niczym przepływ oddziałuje pozytywnie na nasze życie. Celem feng shui jest znalezienie bądź wykreowanie właśnie takiego miejsca. Feng shui rozróżnia dwa typy energii chi dobrą i złą. Dobra nazywa się sheng chi, zła sha chi. Chi porusza się w sposób podobny do krążącego powietrza – falowo lub spiralnie. Właśnie takie zakrzywienia są pożądane w naszym otoczeniu. Niekorzystne są linie proste. Kąty, ostre brzegi – wywołują napięcie. Prawidłowe ukierunkowanie energii w środowisku zewnętrznym, przekłada się na równowagę energii w nas. Musimy szukać miejsc, w których zbiera się chi, narasta lub zechce się wytworzyć. Wzrost energii w naszym otoczeniu powoduje zmiany w naszym życiu przynosząc zdrowie i pomyślność.
Jin-jang
W mitologii feng shui energia chi najpierw stworzyła pierwiastek męski jang, potem pierwiastek żeński jin. Następnie zbudowała cały wszechświat. Teorię jin i jang opisano kilka tysięcy lat temu w księdze I Chingu czyli w księdze przemian. Cały wszechświat podlega energiom dwubiegunowości. Energie ziemskie są ujemne, czyli jin , oddziałują nocą, energie kosmiczne jang są dodatnie i oddziałują w ciągu dnia. Jin i jang tworzą razem tao czyli drogę. Wszystko co istnieje we wszechświecie składa się z energii jin i jang, które stale na siebie oddziałują. Również wszystkie zjawiska można sklasyfikować w zależności od przewagi jin lub jang.
Związek między jin i jang
Zachowują się one jak przyciągające się magnesy. Ich antagonizm powoduje, że się wzajemnie uzupełniają. Aby zrozumieć związek między jin i jang należy wiedzieć, że nic nie może być tylko jin lub jang. We wszystkich rzeczach nieożywionych i ożywionych występują oba jednocześnie. Będąc razem dają całość. W przyrodzie jin i jang są zrównoważone na wiosnę, w lecie dominuje jang, jesienią zaczyna przeważać jin, żeby swoje apogeum osiągnąć w zimie. Każde miejsce, w którym czujemy się dobrze jest w równowadze sił jin i jang.
Pozostaw komentarz